bieszczady noclegi agroturystyka

Miejscowości

Miejscowości

Pogoda w regionie

26.05.17 12:03
Nadchodzi poprawa pogody.
Coraz liczniejsze rozpogodzenia i poprawa warunków turystycznych.
+22 +9°C

pogoda w Bieszczadach
  Webcamy:

Filmy z Bieszczadów

Więcej filmów na vimeo.com/bieszczady

Polecamy

Krościenko

Krościenko - zarys historyczny

2003-02-03 · 20:54

Ważniejsze epizody z przeszłości:

  • XIV w. - nową, wieś w dolinie rzeki Strwiąż przy potoku zwanym Krościenko założył kniaź Hriczko Rozputowski na surowym korzeniu i prawie wołoskim. Pierwotnie stanowiła ona własność królewską, wchodząc w skład starosta przemyskiego. Początkowo osiadło w niej 19 kmieci, którym zasadźca kniaź Hriczko (posiadający szlachectwo wołoskie) wyznaczył grunty pod założenie gospodarstw wie1kości po 61 łana (ok. 14 ha), zwolnił ich od płacenia czynszu (podatku gruntowego) na okres 8 lat, a od składania daniny w baranach, wieprzach i obowiązku poczty groszowej na okres 2 lat. Po upływie okresu wolnizny mieli oni płacić z każdego półłanku podatek gruntowy dwa razy w roku (tj. po 15 groszy na św. Marcina i po 23 groszy na św. Piotra), a oprócz tego: - podatek konny - 45 groszy, kuchenny - 30 groszy, stacji - 30 groszy = łącznie w ciągu roku: 1 zloty 53 groszy. Oprócz tego każdy z kmieci miał obowiązek oddania królowi z każdego półłanku na św. Jana 1 żywego barana (albo 8 groszy), a przed św. Marcinem 1 wieprza. Górale zajmujący się wypasem owiec i świń w lasach i na pastwiskach, a nie posiadający własnego gruntu mieli obowiązek oddania raz w roku co 20 barana (lub 12 groszy) i co 10 wieprza. Dzięki położeniu przy handlowym szlaku ruskim wiodącym z Krakowa przez Biecz, Krosno, Sanok, Ustrzyki Dolne, Krościenko do Chyrowa i Lwowa wieś szybko bogaciła się z handlu i rozwijała.
  • W II poł XV w. żyło tu 25 kmieci, wójt 1 2 bartników. Z czasem królewszczyzna poszła w dzierżawę.
  • 1498 r. - jej dzierżawcą, był Mikołaj Zborowski, następnie Mniszchowie, Szydłowscy.
  • 1558 r. - w Przemyślu władyka obrządku wschodniego wydał Iwanowi Korosteńskiemu dokument poświadczający nadanie parafii obrządku ruskiego, a we wsi istniała cerkiew.
  • 1772 r. - po pierwszym rozbiorze Austriacy włączyli wieś do tzw. dóbr kameralnych.
  • 1873 r - wybudowanie cesarskiej linii kolejowej z Budapesztu do twierdzy Przemyśl podniosło jej znaczenie.
  • 1914 r. - wieś liczyła ok. 300 rodzin.
  • 1918 r. - już w listopadzie doszło do walk polsko-ukraińskich i zablokowania przez siły ukraińskie linii kolejowej do Lwowa.
  • 1919 r. - miejscowość wyzwolona zestała przez polską, ofensywę z pociągiem pancernym skierowaną, z Zagórza na odsiecz Lwowa.
  • 1938 r. - zbudowano tu drewniany kościół, lecz dziś pozostały po nim tylko fundamenty.
  • 1945 r. - po II wojnie światowej Krościenko znalazło się w granicach ZSRR. Dopiero po 6 latach na podstawie umowy z 15.11.1951 r. między Polską a ZSRR ,,o wymianie odcinków granicznych” - w Bieszczadach uzyskaliśmy 480 km2 pow., tj. tereny leżące na północ od Sanu z pasmami Otryt, Ostre, część pasma Żukowa od Holicy po Żłobek, Ustrzyki Dolne, Krościenko i okolice.
  • 1951 r. - w listopadzie 1951 r. na odzyskane tereny noszące nazwę powiatu ustrzyckiego przybyli uchodźcy z Grecji osiedlając się przy drodze z Kuźminy do Ustrzyk Dolnych. Grecy musieli emigrować ze swojej ojczyzny w 1949 r. po upadku powstania wznieconego przez komunistów greckich (1946-1949), usiłujących przejąć władzę w kraju. Na emigrację udało się wówczas 65 tys. osób, do Polski na Dolny Śląsk i okolice Wrocławia przybyło 8 tys. i w Bieszczady 3 tys. Emigranci z Grecji zajęli u nas miejscowości: Krościenko, Liskowate, częściowo Jureczkową, Wojtkową w 1959 r. Trzcianiec i Grąziową. Zagospodarowali oni opuszczone domostwa, w Krościenku zorganizowali Spółdzielnię Produkcyjną ,,Nowe Życie”, a każda rodzina posiadała własny grunt, kilka krów i kilkanaście owiec.
  • 1980 r. - ok. 80% mieszkańców Krościenka pracowało w Spółdzielni Produkcyjnej, pozostali w tartaku, mleczarni, na kolei itp. Wieś liczyła 200 rodzin, posiadała szkolę z językiem greckim i polskim, ośrodek zdrowia, Dom Kultury, kino (początkowo w cerkwi z XVIII w) i stację kolejową z ruchem tranzytowym przez ZSRR do Przemyśla.

Warto zobaczyć:

  • Dawną drewnianą cerkiew grecko-katolicką z 1794 r. p.w. Narodzenia NMP, od 1971 r. przejęta, przez parafialny kościół rzymsko-katolicki. Remontowana była dwukrotnie w 1864 r. i w latach 1972-73. Świątynia orientowana stoi na wzgórzu dominując nad zabudowaniami miejscowości. Jest budowlą trójdzielną, o kwadratowych członach zbudowaną w konstrukcji zrębowej na podmurowaniu kamiennym osłoniętym fartuchem gontowym. Nawa główna jest szersza od prezbiterium, do którego przylega od pn. zakrystia równej z nim długości. Przedsionek dobudowany od zach. posiada konstrukcję słupową. Prezbiterium i babiniec nakrywają, dwuspadowe dachy siodłowe kryte gontem z małymi cebulastymi wieżyczkami, a nawę zwieńcza kopuła na ośmiobocznym tamburze kryta dachem namiotowym podbitym gontem. W ścianach umieszczono okna zamknięte lukiem półkolistym i osłonięte przed zaciekaniem. We wnętrzu wyróżniają się stopy belkowane z dwoma krzyżującymi się tragarzami w nawie. Ładna sylwetka świątyni już z oddali zwraca na siebie uwagę.
  • Dzwonnicę drewnianą czworoboczną w konstrukcji słupowej na kamiennej podmurówce pochodzi z XIX wieku. Nakryta jest dachem namiotowym krytym gontem.
  • W zabudowie wsi wyróżnia się 12 domów drewnianych konstrukcji zrębowej węglowanych na obłap z końca XIX wieku. Posiadają jednotraktowe układy wnętrz z częścią, gospodarczą, pod wspólnym dachem. Przykryte są, dachami dwu i czterospadowymi krytymi gontem lub papą.
  • Rezerwat przyrody ,,Na Oratyku” o pow. 233,15 ha położony k. Krościenka, w którym chroni się buczynę karpacką wraz z cennym drzewostanem i rzadką  roślinnością.





S e r w i s    r e k o m e n d o w a n y    p r z e z :
Podkarpacka Regionalna Organizacja Turystyczna
Bieszczadzki Park Narodowy
Bieszczadzka Grupa GOPR
Muzeum Budownictwa Ludowego - skansen w Sanoku
Fundacja Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej
Polecamy bezpieczne przeglądarki:    Pobierz Google Chrome      Pobierz Firefoksa      Pobierz przeglądarkę Opera        

UWAGA COPYRIGHT

Wszystkie materiały prezentowane na stronach serwisu www.bieszczady.pl (np. teksty, layout, grafiki, zdjęcia, logotypy, kod html/css etc.)
chronione są prawem autorskim. Ich nieautoryzowane wykorzystanie w jakikolwiek sposób jest karalne.
All of the materials presented on the site www.bieszczady.pl (e.g. articles, graphics, photos, layouts, logos, html/css code etc.)
are copyrighted. Any kind of their unauthorised usage is punishable.

Wszelkie prawa zastrzeżone • All rights reserved
www.bieszczady.pl © 2000-2024


-->